Sport

Door Dr. Jo Verschueren (VUB) & Prof. Dr. Erik Witvrouw (UGent) van de Belgian Federation of Sports Physiotherapy vzw.

 

Het strategisch plan “De Vlaming leeft gezonder in 2025”vraagt van alle zorgprofessionals een verschuiving van curatieve gezondheidszorg naar preventie en gezondheidspromotie. De sportkinesitherapeut kan een belangrijke bijdrage leveren aan deze ontwikkeling. De sportkinesitherapie wordt in België vertegenwoordigd door de “Belgian Federation of Sports Physiotherapy” en is de erkende partner van zowel AXXON als de International Federation of Sports Physiotherapy. De sportkinesitherapeut is door zijn wetenschappelijke opleiding en ervaring een betrouwbare en kwalitatieve partner in deze shift naar preventie. Elke sportkinesitherapeut die erkend wordt, voldoet aan de competenties die beschreven zijn het Europese project “Sport Physiotherapy for all”2, waarbij preventie in al zijn facetten aan bod komt.

De sportkinesitherapeut is er voor iedereen, jong en oud, die wil inzetten op veilige en gezonde lichaamsbeweging.

Preventie wordt omschreven als het geheel van alle maatregelen die men neemt om een ziekte of blessure te voorkomen. Dit vraagt een geïntegreerde aanpak waarbij men zowel inzet op primaire preventie, namelijk het voorkomen van de ziekte of het letsel, maar ook de gevolgen wil beperken (secundaire preventie) als een mogelijk herval wil voorkomen (tertiaire preventie).

Binnen de primaire preventie herkennen we het promoten van een gezonde levensstijl, waarbij sterk wordt ingezet op de preventieve en gezondheidsbevorderende effecten van lichaamsbeweging. Dit is een competentie met een groot maatschappelijk belang waarbij de sportkinesitherapeut door gericht advies mensen veilig aan het sporten kan brengen. Dit is een belangrijke eerste stap, die snel gevolgd wordt door de primaire preventie van sportblessures. Zo kan een sportkinesitherapeut wetenschappelijk onderbouwde en gerichte screening uitvoeren waarbij een persoonlijk risicoprofiel wordt opgesteld. Hierdoor kunnen de mensen die starten met lichaamsbeweging of sport, ook gezond blijven sporten. Dit is absoluut nodig, want we weten dat ongeveer 10% van de mensen die beginnen met een “start-to-run” programma binnen zes weken een blessure oploopt3. Mensen die de stap zetten om te beginnen bewegen en sporten moeten professioneel begeleid worden. De sportkinesitherapie kent een jarenlange traditie van wetenschappelijk onderzoek in het domein van preventie. Zo bestaan er onder reeds preventieprogramma’s die het risico op bijvoorbeeld enkelverstuikingen, schouderklachten, spierblessures, liesblessures en knieblessures significant verlagen. Aarzel niet om je sportkinesitherapeut te contacteren en te bevragen welke preventieprogramma’s voor jou van toepassing zijn.

Jammer genoeg kunnen niet alle blessures voorkomen worden en moeten we ook inzetten op secundaire en tertiaire preventie. De sportkinesitherapeut is ook hier een wetenschappelijk opgeleid zorgprofessional die waardevolle expertise kan inbrengen. Als voorbeeld nemen we hier enkelverstuikingen en spierblessures. Na een enkelverstuiking kan men vaak snel de sport terug hervatten, maar zien we dat er op lange termijn functionele beperkingen ontstaan en dat er een hoog risico op herval bestaat. Spierblessures staan ook bekend om een hoog risico op herval, denk maar een hamstringblessures bijvoorbeeld. De literatuur is continu in ontwikkeling en genereert nieuwe inzichten die de (sport)kinesitherapeutische revalidatie sturen. Daarnaast wordt het steeds duidelijk dat de sporthervatting stapsgewijs en goed onderbouwd moet verlopen. De sportkinesitherapeut is academisch opgeleid en moet zich jaarlijks bijscholen om deze trends op te volgen.

Wil je ook inzetten op een veilige en gezonde lichaamsbeweging? Laat je dan zeker bijstaan door je sportkinesitherapeut. Een sportkinesitherapeut is wetenschappelijk opgeleid en zoekt samen met jou naar preventieprogramma’s die de kans op blessures verlagen. Preventie betekent ook dat we er samen voor zorgen dat je, ondanks tegenslagen, ook op lange termijn blijft genieten van je gezonde en actieve levensstijl. Ben je geblesseerd, dan begeleidt een sportkinesitherapeut je doorheen je revalidatietraject met de nieuwste inzichten en bouw je stap voor stap op naar een veilige sporthervatting, terwijl jullie samenwerken om risico op restklachten en herval zo laag mogelijk te houden.

Lopend onderzoek

Nieuwe ziekten brengt ook nieuw onderzoek met zich mee. Lees hier het abstract over de associatie tussen SARS‐COV‐2-infectie en spierletsels bij elite voetbalspelers: een prospectief onderzoek op 3 teams uit de Jupiler Pro League.


Referenties: 

1: Strategisch Plan De Vlaming leeft gezonder in 2025 – zorg en gezondheid Vlaanderen, https://www.zorg-engezondheid.be/sites/default/files/atoms/files/Strategisch_Plan_GezLev_vGCCorr.pdf
2: IFSPT Sports Physical Therapy Competencies and Standards (www.ifspt.org/competencies/ )
3: B Kluitenberg et al. (2015) The NLstart2run study: Incidence and risk factors of running-related injuries in novice runners. Scand J Med Sci Sports, 25(5):515-23.

  • WVVK